نقش کلیدی مراکز خدماتی در رونق صنایع فولادی

» یادداشت اختصاصی

رضا حیدری _ مدیرعامل هلدینگ فولاد متیل

مراکز خدماتی توزیع ورق‌های فولادی و یا آنگونه که در دنیا به Service center معروف است یکی از مراکز رایج و متداول توزیع تولیدکنندگان فولاد در جهان است، اما شاید بنابر دلایلی، آن‌چنان که باید و شاید در کشور ما و به ویژه نزد افکار عمومی، شناخته شده نیست.

در ابتدا مفهوم “سرویس‌سنتر” و یا “مراکزخدماتی‌فولادی” را مرور می‌کنیم. این مراکز به نهادهایی اطلاق می‌شود که در واقع نقش رابط بین تولیدکنندگان بزرگ فولادی و مصرف‌کنندگان خرد و متوسط را ایفا می‌کنند.

با وجود یک واسطه به نام “مرکز خدماتی فولاد”، تولیدکنندگان بزرگ می‌توانند محصولات خود را با ارائه خدماتی نظیر برش و فرم‌دهی بدست مصرف‌کنندگان نهایی برسانند.

با گذشت زمان، مراکز خدماتی با گسترش فعالیت‌های خود در محدوده زنجیره ارزش، اقدام به تولید محصولات و قطعات فولادی و یا مشارکت و همکاری با دیگر شرکت‌های فعال در صنایع پایین دستی و بالادستی کردند که این مهم منجر به هم افزایی در بین مراکز خدماتی فولادی شده است.
هلدینگ‌ها و تولیدکنندگان فولادی جهت پایدار نمودن سودآوری خود و حضور در بازارهای رقابتی همچون دیگر صنایع می بایست به نیازهای مشتریان خود توجه ویژه داشته باشند.

در شرکت‌های بزرگ نظیر آرسلورمیتال، نیپون‌استیل و ده‌ها کارخانه چینی، ژاپنی، کره‌ای، اروپایی و آمریکایی، سرویس‌سنترهای زیادی وجود دارند که فعالیت کارخانه‌های فولادی بدون آنها تقریبا قابل تصور نیست.

در همین راستا، ابتکارات و نوآوری‌های شرکت‌های خدماتی در این کشورها همواره مورد توجه قرار گرفته تا با الگوبرداری و البته، منطبق سازی با شرایط اجتماعی، فرهنگی، صنعتی و بومی کشور، بتوان از آن‌ روش‌ها بهره‌برداری کرد.

بی تردید بازار کشورهای مختلف، متاثر از عوامل متعددی از جمله اوضاع داخلی هر کشور است، در کشور ما، نقش و جایگاه مراکز خدماتی فولاد یا همان “سرویس‌سنترها” برای عموم مردم و حتی برای بسیاری از مدیران ارشد و میانی، چندان شناخته شده نیست و به اهمیت آن واقف نیستند.

از آن‌جا که توزیع محصولات فولادی همواره از دغدغه‌های مسئولان بوده و بعضا کمبود فولاد و افزایش قیمت آن نه به دلیل قوانین اقتصادی مرتبط با عرضه و تقاضا، بلکه به دلیل توزیع نامناسب آن بوده است.
از دهه هفتاد شمسی و آغاز بهره برداری از شرکت فولادمبارکه و سرازیر شدن تولیدات انبوه آن به بازار از یکسو و از سوی دیگر صنعتی شدن کشور و احداث هزاران واحد صنعتی که مصرف‌کننده محصولاتی نظیر ورق‌های شرکت فولادمبارکه بودند، لزوم تاسیس سرویس‌سنترها نیز مطرح شد. حال از آنجاییکه طرح کلی تاسیس شرکت فولادمبارکه بر اساس الگوی شرکت‌های فولادی موفق در دنیا تدوین شده، مسئله توزیع محصولات فولادی از طریق مراکز خدماتی نیز در طرح اولیه لحاظ شده است.

هلدینگ فولادمتیل، اصلی‌ترین و اولین هلدینگ کشور در زمینه ایجاد مراکز خدماتی در مراکز استان‌ها و نقاط استراتژیک کشور بوده و با تاسیس چندین شرکت تابعه، نخستین سرویس سنترهای کشور را تاسیس کرده است.
البته در کنار هلدینگ فولاد متیل، برخی شرکت‌های دیگر نیز به صورت محدود، مراکزی را به‌ عنوان سرویس سنتر ایجاد و در زمینه توزیع محصولات فولادی فعالیت می‌کنند.

در تشریح رسالت مراکز خدماتی هلدینگ فولاد متیل، باید گفت این مراکز مسئولیت توزیع محصولات فولادی عمدتا درجه 2 شرکت فولادمبارکه را که از استانداردها و درجه کیفی لازم جهت فروش از طریق بورس کالا برخوردار نبوده را بر عهده دارند.
درواقع توزیع محصولات فولادی توسط سرویس سنترها در استان‌های مختلف کشور، ضمن تامین نیاز صنایع پایین دستی و مصرف‌کنندگان خرد محصولات فولادی، می‌تواند منجر به ایجاد تعادل در قیمت محصولات فولادی، تنظیم شرایط بازار، حمایت از مصرف کننده نهایی و همچنین توسعه پایدار در این استان‌ها شود.

در پایان می‌توان به نقش مسئولان کشور در تحقق رسالتی که برعهده سرویس سنترهاست، اشاره داشت. چراکه آنها با از میان برداشتن موانع بر سر راه مراکز خدماتی، می‌توانند شرایط را برای بهبود عملکرد آنها فراهم آورند.